miércoles, 20 de mayo de 2015

Autoevaluación

Debería tener un 3'5 o un 9'5.

El 3'5 respondería a mi seguimiento, que aplicando mis propios criterios, calificaría como aparente. Por distintos motivos, este año he participado muy poco en la comunidad EdMov. Concretamente, no he cumplido con un requisito que me impongo a mi mismo: entrar al menos una vez en todos los blogs a lo largo del curso y comentar o, mejor dicho, animar y orientar a quien esté más despistado, ausente o perdido. Bien es cierto que a pesar de ese "impulso" el resultado no suele variar: quien quiere aprende y quien no, no. Pero, en todo caso, esa es la única o la mejor forma que conozco para conectar con quien probablemente más lo necesita. Así que no tengo excusa. Además, tampoco he sido sistemático en mi visita de las actualizaciones, con lo que tampoco he tenido conciencia fehaciente y continuada de lo que se aportaba. Veía aportaciones de mucho mérito, otras no tanto; blogs que iban creciendo y otros que se estancaban. Pero todo se me hacía inconexo, aislado. Opinaba esporádicamente, como "aparentando" un seguimiento riguroso pero no dando toda la información ni las sugerencias que acostumbro, sin la suficiente intensidad ni constancia. En resumen, no he hecho lo que debía, o lo que creía que debía. Y cuando no se hace lo que se debe, no se puede estar satisfecho, ni siquiera suficientemente satisfecho. A no ser que se quiera caer en la autoindulgencia o la autocompasión. Y ese no es mi caso.

El 9'5 reflejaría lo que llamo atención a la singularidad. Creo haber contribuido a dar salida al pensamiento y la acción única, excepcional, divergente. En ese sentido, estoy orgulloso de haber contribuido a que algunas personas encontraran espacio, su espacio, y lo exploraran encontrándose con aprendizajes realmente importante que no creo que hubieran podido brotar, al menos así, en otras circunstancias. Los ejemplos son muy pocos, pero no importa. Resultan muy significativos. Algunas personas han hecho cosas excepcionales, y lo han hecho porque han tenido la voluntad, la confianza y la ayuda para hacerlo. También me consta que algunas personas han sabido sacar un gran partido al contenido más formal. Sé, al menos así lo veo y lo leo, que algunos estudiantes tendrán un mejor futuro profesional, y que el futuro será mejor gracias a su profesionalidad. La singularidad tiene su cara negativa. Me he encontrado también con situaciones desagradables a las que no puedo hacer una mención explícita. Creo que las he sabido tratar correctamente, sin dejarme llevar por la impulsividad ni la anomia. Y creo que ese contrapunto resulta necesario, porque si no la atención a las singularidad se convierte elitismo. La singularidad puede encastillarse (marcando distancias) o generativa (contagiando su entusiasmo, su impulso). Esa generatividad compartida y generosa, basada en la voluntad de descubrir y el deseo de crecer marca el rumbo de la transformación personal y social. No muchas personas, pero sí algunas, han tenido la oportunidad de emprender ese camino.  En resumen, creo que he hecho un trabajo óptimo para dar vía de crecimiento a la singularidad, en un contexto que propicia todo lo contrario.

La decisión dependerá de lo que venga a continuación. Aprovecharé el final de curso para hacer más y mejor seguimiento. Quizá constate resultados sorprendentes. Quizá constate una epidemia de entusiasmo generativo, o quizá no. De eso dependerá.

PD. Este será seguramente el último año que de esta asignatura. Así que quiero que esta autoevaluación sea retrospectiva y me sirva para constatar los cinco aspectos más importantes que creo que debe mejorar:
- No juzgar la ignorancia, sino intentar remediarla. Creerse muy listo o muy tonto son dos formas de ignorancia. Nadie es tan listo que lo sepa todo, ni tan tonto que no pueda aprender algo.
- Organizar el flujo de conocimiento. Tengo el remordimiento de haber sacado un provecho mínimo a lo mucho que ha generado la comunidad EdMov, y a sus muchas posibilidades.
- Adaptarme a las circunstancias: un cuatrimestre da tiempo a muy poco. Muchos estudiantes diluyen la posibilidad de hacer mucho.
- Conocer a los estudiantes: no se puede educar de veras sin conocer a quien se eduque, por lo menos el nombre de algunos, de la mayoría.
- No renunciar a que la reflexión sea el motor de la acción:  Cada vez se hace más costoso, pero me reafirmo en invitar a la reflexión (que la asignatura sea "filosófica") debería ser un imperativo, no una excepción. Seguramente en un futuro será más útil reflexionar que aplicar conocimientos adquiridos. El problema es ¿cómo invitar a reflexionar con modestia, sin resultar arrogante?

Me encantaría completar este listado, recibir comentarios para saber qué debo mejorar.

Para acabar, quiero hacer mención a dos casos concretos. Hay muchos más (unos 500!), pero ahora solo se me ocurren estos dos, seguramente me siento orgulloso y me han hecho reflexionar.

CASO A) Álvaro  (seudónimo) es repetidor. El día de su segunda autoevaluación hace mención a la frustración que sintió al no verse reflejado en los comentarios de los que dejé constancia en mi autoevaluación de 2013. "Ninguno de esos comentarios iba dirigido a mí", dijo. "En realidad nadie me ha comentado nada nunca". "Había escrito otra autoevaluación de mierda, pero paso de leerla. Debo volver a suspender, y suspender, hasta que haga algo que merezca un comentario, tuyo, de alguien, de quien sea. Sobre todo, de mi mismo". Suspendió de nuevo (es él único tri-repetidor que he tenido). Al año siguiente sacó sobresaliente.

CASO B) María (seudónimo) es estudiante de doctorado, colaboradora y amiga. Hace trabajos excepcionalmente creativos, con un nivel de implicación personal extraordinariamente elevada. Su calidad humana y académica es excepcional. Le enseño mi orientación de estilos de seguimiento. "¿Sabes?", me dice, "yo cuando hice la asignatura hice un seguimiento 'aparente'". "Sí, es verdad", le respondo. "Es que a menudo se saca provecho a la segunda", comenta riendo. Tiene razón. Pienso en mi propia historia personal. Me doy cuenta de que a menudo es a la segunda, o la tercera, o la cuarta oportunidad cuando se saca provecho de las cosas. Nosotros solo estamos ahí, en el camino, por si acaso.

14 comentarios:

  1. El otro día realize una entrada haciendo una reflexión sobre la asignatura y el profesor. Te dejo aquí el enlace por si te interesa http://edmovsanta.blogspot.com.es/2015/05/evaluacion-al-profesor.html

    ResponderEliminar
  2. Buena conexión! Gracias por el comentario. Es curioso, conocía a Festinguer como autor de la TEoría de la Comparación Social. De hecho lo había utilizado en realción con otra cosa (http://hea.sagepub.com/content/16/5/467.full.pdf+html). Pero no sabía que también era autor de la TEoría de la Disonancia. Así que dobles gracias! Mejor dicho, triples. Gracias también por tu participación y por tus aportaciones.

    ResponderEliminar
  3. Gracias Víctor, para mí tu aportación sí ha sido significativa para aquellos que queremos orientarnos a la docencia, independientemente de que crea que también sirven los conceptos vistos a lo largo de la asignatura para otros campos.
    Esto es el comienzo hacia el cambio personal y por ende, social, si tratamos de llevarlo a cabo en nuestras futuras clases.
    En mi caso, que estudio magisterio y quiero especializarme en educación física, es muy importante aplicar todos estos contenidos, pues el cambio siempre será más fuerte y consolidado si se empieza desde abajo.

    ResponderEliminar
  4. Crec que la manera de plantejar aquesta assignatura ha estat encertada perquè, sota el meu punt de vista, una bona educació és un motor fonamental perquè una societat evolucione. Hem vist tots els inconvenients que té el sistema educatiu actual i , al costat d'això, molts models per avaluar i educar d’una manera que fomente que els alumnes pensen per ells mateixos i no es limiten a memoritzar uns apunts.
    Molts de nosaltres tenim pensat dedicar-nos a la docència, i per tant tots aquests coneixements ens seran molt útils, molt més que el que ens ensenyen i ensenyaran en la resta d’assignatures.
    Després d’haver acabat aquesta assignatura tinc més ganes que mai de ser professor per intentar canviar les coses. El fet de conèixer tots aquests mètodes utilitzats durant el quatrimestre per avaluar-nos, a molts de nosaltres ens ha motivat, i espere poder aplicar-los als meus alumnes en el futur.
    També volia mostrar el meu agraïment a tots els que heu fet possible que aquesta assignatura fóra tant profitosa i espere que entre tots puguem millorar el sistema educatiu actual i intentar canviar les coses. Estic convençut que podrem aconseguir-ho si utilitzem una metodologia significativa i cooperativa, basada en la implicació de l'alumne en el seu propi procés d'aprenentatge, de manera que no ens limitem a repetir el que feien els nostres professors d’EF. Hi ha moltes coses que canviar en la societat, i ens hi hem de comprometre i donar molta més importància a l’educació per aconseguir-ho.
    Moltes gràcies per haver despertat aquesta motivació en nosaltres. Ens has format per ser millor docents, i això ens permetrà desenvolupar competències que ben segur necessitarem en la nostra futura carrera professional.

    ResponderEliminar
  5. M’agradaria donar les gràcies a Victor i a tots els membres de la classe. Fins ara no tenia massa clar si ser professor o entrenador en un futur, però aquesta assignatura m’ha ensenyat que res d’això, hi ha que ser educador en menor (rendiment) o major mesura (educació). Em decanti clarament per la docència ja que senc que puc aportar moltes coses i es un àmbit que m’atrau molt i esta assignatura a tingut gran part de responsabilitat. El que vuic dir es que aquesta assignatura la tindria que cursar tota persona que vulgui dedicar-se a quelcom que es relacioni amb el moviment. No m’agradaria per als meus fills un entrenador que no tingui en compte la part humana de les persones. A més, crec que el nostre paper es fonamental per a les persones amb més problemes per a donar llum a les seues capacitats ja sigui per timidesa o peresa. Si aconseguim açò, millorarem i enriquirem els coneixements de les persones que si que poden donar a llum les seues capacitats. Jo mateix, sóc una persona que em costa expressar-me i mostrar el que tinc dins i gràcies a aquesta assignatura i a les activitats que s’han plantejat ho he aconseguit (grups puzle, realització d’un pòster, activitat del llibre mal d’escola, converses a classe, etc.) he trobat la meua singularitat i la dels altres i a fet que tingui molta més confiança en el que puc aportar. D’aquesta manera he pogut contribuir als demés per a ser millors també, es per això que em senc tan agraït ja que també he pogut aprendre al màxim d’aquests. També, m’agradaria remarcar que quan estava involucrat en classe, se m’oblidava tot el demés, era com a que m’evadia dels problemes. Per tots aquests motius mil gràcies, perquè sense vosaltres tots aquests fets no serien possibles. Fins aviat!

    ResponderEliminar
  6. Este comentario ha sido eliminado por el autor.

    ResponderEliminar
  7. Hola nuevamente. Había escrito anteriormente pero he borrado el texto ya que no me gustaba lo escrito.
    Quiero opinar sobre este pequeño párrafo del texto(que también lo hacía en el texto borrado pero en otro tono no apto para adolescentes) sobre el cual me llama la atención el marcado caracter filosófico que le das a la asignatura.(copio y pego)

    - No renunciar a que la reflexión sea el motor de la acción: Cada vez se hace más costoso, pero me reafirmo en invitar a la reflexión (que la asignatura sea "filosófica") debería ser un imperativo, no una excepción. Seguramente en un futuro será más útil reflexionar que aplicar conocimientos adquiridos. El problema es ¿cómo invitar a reflexionar con modestia, sin resultar arrogante?

    Seré breve y conciso. No entiendo y para eso estamos aquí, para aprender, el porque del marcado caracter filosófico de la matería. Es obvio que mi ignorancia sobre la misma me impide ver más allá de las cosas a las que te refieres pero no entiendo bien porque si una asignatura se da en plan filosófico se tiene que asimilar mejor. Que conste que no estoy en contra, más bien todo lo contrario. Tampoco entiendo el porque te tienes que sentir arrogante si nos invitas a reflexionar, al fin y al cabo eres el profesor y se supone que tu ya de partida sabes más que nosotros.
    Bajo mi punto de vista, para reflexionar tendremos primero que tener conocimientos adquiridos, digo yo...
    Un saludo a la comunidad.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Hola Toni! Permíteme el debate sobre tu comentario y opinión!

      Creo que el problema está en el sentido que cada uno haya querido dar a esta asignatura. Creo que el objetivo de Víctor era invitarnos a reflexionar más allá de los contenidos y, por lo que escribes, para ti el objetivo estaba más centrado en adquirir conocimientos específicos de los contenidos de la asignatura. No se trata de asimilar mejor la asignatura… de nada sirve conocer en qué consisten las diferentes ideologías, los valores que nos aporta el movimiento, o las concepciones del cuerpo, si al final nos limitamos a eso, a conocerlas sin más y sin ningún tipo de crítica y reflexión propia acerca de ello. Estamos tan poco acostumbrados a reflexionar, y tan mucho a adquirir conocimientos a base de memoria y exámenes… que al final valoramos mejor a los profesores que se dedican a dar su power point con todo bien explicadito para el examen, que a los que intentan romper con racionalidad esta monotonía.

      Por otro lado, tampoco estoy de acuerdo con tu último comentario: “Bajo mi punto de vista, para reflexionar tendremos primero que tener conocimientos adquiridos, digo yo...”. Cuando acudes a un bar cuantísima gente encuentras reflexionando sobre algo de lo que no tiene conocimiento…pero al final parece que es más fácil y normal hacerlo en un ambiente así que en un aula. Creo que los temas que se han tratado en la asignatura son cercanos y los hemos vivido con proximidad de una forma u otra. De hecho, cuando había conceptos nuevos no se trataban de conocimientos imposibles de comprender, lo que hacía que pudieras reflexionar sobre ellos con más o menos idea. Además Víctor intentaba guiar el camino hacia esa reflexión.

      Eliminar
  8. Miriam, carinyet..Me gusta que hayas comentado mi escrito y demos continuidad al debate en cuestión. He de decirte que comparar los debates de clase de educación del movimiento con los debates de bar, que precisamente son eso, "debates de bar" donde siempre se ha dicho a "vox populi"que no tienen fundamento, hablando en un sentido coloquial y respetuoso, no es lo más apropiado, no obstante matizaré nuevamente mis palabras para concretar más; Cuando digo que debemos tener conocimiento de algo para reflexionar sobre ello, es precisamente para hacerlo con conocimiento de causa y exprimir a "nivel universitario" dicho conocimiento adquirido in situ, cosa improbable en el caso de desconocer de lo que se habla. Aquí es cuando saltaría el profesor y diría aquello de ¿Qué va antes el huevo o la gallina?..¿O se puede llevar todo al unísono..?

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Sí,totalmente de acuerdo. No era mi intención,comparar esos tipos de "reflexión". A lo que me venía a referir es que nos vemos más capacitados, o le ponemos más entusiasmo, a reflexionar en un ambiente así que a intentarlo en un aula, y creo que ahí puede estar el problema. Sin conocimiento no hay reflexión, pero en muchos casos (y no me refiero a que sea el tuyo, ni muchísimo menos), sin ganas o voluntad ni hay conocimiento, ni hay reflexión. De hecho, se ha visto como cuando han habido ganas y voluntad, como en actividades como el poster, la gente sí se ha visto capacitada para reflexionar.

      Eliminar
  9. Interesante debate. NO me quiero poner muy académico, pero Habermas habla de tres tipos de conocimiento: la técnica, la práctica y la crítica (a que os suena?). Cada forma de conocimiento implica diferentes intenciones (la predicción y el control; la comprensión; la transformación) y, a su vez, diferentes formas reflexión. En resumen, no es lo mismo la reflexión necesaria, por ejemplo, para fabricar una pieza de avión, que para comprender la angustia humana o para cambiar una situación injusta. Para la primera, sería imprescindible eso que dice Toni, que lo interpreto como saber "antes" y "objetivamente" para poder "aplicar" y "comprobar" después. Pero la reflexión práctica y crítica no funcionan así ni sirven para eso. Se enfrenta a problemas complejos, indeterminados y cambiantes, que no admiten la aplicación de una racionalidad técnica. En conclusión, no hay una forma de reflexionar, sino muchas. Lo importante es saber para qué sirven y cómo utilizarlas adecuadamente en relación con los temas y los problemas a los que nos enfrentamos. A mí, personalmente, no me gustaría que los educadores de mi hija pensaran y actuaran en relación con ella igual que un ingeniero piensa y actúa en relación con una pieza de avión (o un entrenador, en relación con un deportista para buscar mejorar su rendimiento). Al menos, no solo así, no siempre así, no mayoritariamente así.

    ResponderEliminar
  10. Com l'assignatura encara no s'ha acabat, volia compartir en tots vosaltres un post interessant que acabe de pujar sobre qué ha sigut per a mi l'assignatura on ho explique a partir d'un dibuix que he fet.
    El meu blog és aquest: http://albertchaferedmov.blogspot.com.es/

    ResponderEliminar
  11. Una reflexión densa. Difícil acordarme de el primer punto una vez finalizado el texto; me lo he tenido que leer dos veces. A parte de en esta, cojo algunas ideas de la autoevaluación oral hecha en clase. En ella, no sabías que nota ponerte aún, si el suspenso o el excelente.
    Me quedo con una idea global, aquello que se ha hecho bien y aquello que se ha hecho mal, pero pienso que no pueden ser comparables. Entiendo la primera nota, el suspenso dado a los argumentos que utilizas, crees que no has dado un nivel de enseñanza y comprimiso al cual sueles llegar, o en el cual pones tu objetivo. Dicho esto, no entiendo la nota de la segunda parte, no creo que uno se pueda evaluar por aquellas singularidades que surgen en un grupo tan nombroso como el nuestro. En estos casos también surge el factor persona, el cual no es necesario que esté motivado por el profesor, que de ser así, a mi parecer perdería ese mérito. Estas singularidades pueden salir en cualquier lugar, y no hay que quitar importancia a ello, si sucede aquí será por algo. Pero, pienso que a la hora de autoevaluar la tarea que uno adquiere como profesor, tiene que afrontarla de una forma global, pensando en los resultados generales de los alumnos. De no ser así, nosotros podríamos centrarnos más en nuestro mejor trabajo, en lugar de evaluarnos a lo largo de la asignatura. Para concluir, con los conocimientos adquiridos en clase, o por lo menos con la idea que me hago de ellos, al igual que podemos hacer una autoevaluación por esta singularidad, quizás sería interesante hacerla a partir de aquellos peores casos, buscando responsabilidades. Un colectivo es tan fuerte como su eslabón más débil.

    PD: La asignatura ha sido costosa, pero nadie puede negar la alegria cuando por estas fechas tienes un examen menos!!

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. la fuerza de un colectivo es la de su eslabón más débil. Tremenda frase, con implicaciones muy serias! Bravo!!!

      Eliminar